لوله اسپيرال چيست ؟ يكي ازآن روش هاي توليد اين لوله ها، روش اسپيرال است كه در اين روش، لوله هاي فولادي در ضخامت هاي مختلفي به شكل مارپيچ توليد مي شود. دليل نام گذاري اسپريال هم همين شكل مارپيچي اين نوع لوله است. لوله اسپيرال با لوله درزجوش از لحاظ كيفيت رقايت دارند.
لوله اسپيرال چيست؟
به لوله هاي فولادي نورد گرم و مارپيچي گفته مي شود كه در اندازه هاي 8 تا 120 اينچ توليد شده است. در طي فرايند اسپيرال، نوار فولادي به شكلي نورد مي شود كه سمت آن با سمت مركز لوله در يك زاويه باشد. براي استحكام در برابر فشار وارده به ديواره لوله، نوع جوش، اهميت بسيار زيادي دارد. پس مهم ترين بخش توليد لوله هاي اسپيرال، جوش جداره لوله مي باشد.
روش فرم دهي اسپيرال
در روش توليد لوله به روش فرم دهي اسپيرال، اول ورقه فولادي از غلتك هايي كه داراي درز حلزوني هستند (اسپيرال) عبور كرده و به شكل لوله درمي شوند. اگرچه در لوله درز ي طور مستقيم، قطر لوله وابسته به پهناي ورق مي باشد، اما در روش اسپيرال قطر لوله با تغيير زاويه اوليه ورق، تغيير مي كند. در واقع به جاي اينكه كل قالب هاي خط توليد تعويض شوند، با تغيير زاويه تغذيه ورق، قطرهاي مختلف ساخته مي شود. در ضمن روش اسپيرال هزينه كمتري نسبت به روش درز مستقيم براي شما دارد.
فرآيند توليد لوله هاي اسپيرال
رول ورق فولادي، بوسيله ي غلتك هاي مخصوص به حالت مسطح درمي آيند. پس از آن لبه هاي دو طرف ورق در صورت له شدگي، ترك يا بريدگي در اين بخش بريده شده و به شكل ضايعات فولادي درمي آيند. لوله هاي اسپيرال به دو روش تك مرحله اي و دو مرحله اي توليد مي گردد.
· لوله اسپيرال تك مرحله اي
اين روش سه مرحله است:
- آماده سازي اوليه ورق
- شكل دهي
- جوشكاري زيرپودري داخل و خارج
در مرحله ي اول، ابتدا سر ورق ها به هم جوش داده شده و لبه هاي ورق صاف مي گردد. در مرحله شكل دهي، لبه ورق پيش خم شده تا برآمدگي هاي غيرقابل پرس روي آن ايجاد نشود. در مرحله جوشكاري ابتدا لبه داخلي ورق در حالت ساعت 6 توسط دستگاه جوش زيرپودري جوش مي شود و سپس لبه خارجي در موقعيت ساعت 12 جوشكاري مي گردد. شعله جوشكاري به صورت اتوماتيك تنظيم مي شود. بعد از جوشكاري، نوبت به برش خوردن لوله مي شود. سرعت توليد در اين روش بر اساس سرعت جوشكاري زير پودري معيين مي شود كه از 1 تا 3 متر بر دقيقه زمان مي برد. به همين سبب اين روش كمي كند است.
انواع لوله هاي اسپيرال
با توجه به ضخامت آن ها، تقسيم بندي مي شود، اما لوله هاي فولادي مارپيچ با توجه به نوع كيفيت لوله اسپيرال به سه دسته واجد شرايط، ترميم شده و غيرقابل استفاده تقسيم شده است.
- ترميم شده: لوله هايي كه كيفيت شان مطابق با استاندارد و شرايط فني پذيرش نبوده اما قابل تعمير هستند.
- واجد شرايط: لوله هايي كه كيفيت آن ها با استانداردها و شرايط فني مطابقت دارد.
- غيرقابل استفاده: لوله هايي كه از نظر ظاهري و كيفيت، جالب نيستند و حتي بعد از تعميرات نيز استاندارد و شرايط فني مورد نياز را كسب نخواهد كرد.
· لوله اسپيرال دو مرحله اي
اين شيوه نيز مثل روش تك مرحله اي اجرا مي شود منتها در اين شيوه، فرم دهي ورق به وسيله GMAW انجام مي شود. در واقع يك مرحله به مراحل بالا اضافه مي شود:
- آماده سازي اوليه ورق
- شكل دهي
- جوش با GMAW
- جوشكاري زيرپودري داخل و خارج
- سرعت اين روش بيشتر بوده و حدود 12 متر بر دقيقه است.
مزاياي لوله اسپيرال
مهم ترين مزيت لوله اسپيرال نسبت به لوله درزجوش عبارت است از:
- عدم وجود محدوديت در طول لوله فولادي
- هزينه توليد پايين نسبت به لوله هاي درز جوش
- عدم نياز به تجهيزات سنگين براي توليد
- به علت داشتن خواص مكانيكي مواد اوليه، داراي استحكام و قدرت بيشتر
- مقاومت بالاتر در برابر شكست و ترك لوله
- توليد لوله با قطر زياد (120 اينچ)
- قابليت شكل پذيري بالا
معايب لوله هاي اسپيرال
اين لوله ها با توجه به مزاياي زيادي كه دارند، مورد توجه قرار گرفته شدند. با اين وجود، عيب هايي همچون موارد زير نيز در توليد اين لوله ها به چشم مي خورد:
- بيضي شدن سطح مقطع هنگام ساخت
- امكان بروز عيب هاي چروكيدگي بيشتر نسبت به لوله هاي درز جوش
كاربردها و موارد استفاده لوله اسپيرال
اين لوله ها در شاخه هاي 6 الي 12 متري توليد مي شوند و در موارد زير كاربرد دارند:
- صنعت نفت و گاز
- صنعت برق
- صنعت گرمايشي
- انرژي حرارتي
- آب و فاضلاب
- صنايع شيميايي
- لايه روبي، پل، سازه هاي فلزي
مشخصات فني و جدول وزن لوله هاي اسپيرال
اندازه و مشخصات فني
500-3000 ميلي متر قطر JIS، BS،AFNOR لوله
9 -25 ميلي متر ضخامت ديواره
در ايران 6 -12 متر طول لوله
5-120 اينچ سايز لوله
JIS، BS،AFNOR،API استاندارد
