​

براي محافظت از سازه در برابر نيروهاي جانبي مانند باد يا زلرله از مهاربند يا بادبند استفاده ميشود.

همچنين در سازه هاي فولادي از مهاربند يا باربند استفاده ميشود.

بادبندها ميتوانند نيروي ناشي از زلزله را خنثي كرده و به زمين برگرداند.

در ادامه به نقد و بررسي دقيق تر درباره بادبند يا مهاربند ميپردازيم.

مهاربند يا بادبند چيست؟

به طور كلي مهاربند يا بادبند يك عضو سخت كننده سازه در برابر نيروهاي جانبي مثل باد يا نيروي زلزله ميباشد.

اجراي سريع نسبت به ديوار برشي عموميت خاصي بين عامه پيدا كرده است. شايان ذكر است كه اجراي ناصحيح علاوه بر ناپايداري سبب پيچش ميشود.

قاب مهاربندي شده

براي مقاومت در برابر بارهاي جانبي، سيستم هاي مختلفي وجود دارد كه يكي از اين سيستم ها قابهاي مهاربندي است.

اين قاب سيستمي به شكل خرپاي قائم ميباشد كه براي ايجاد مقاومت در برابر نيروهاي جانبي اكثرا در ساختمان هاي فولادي مورد استفاده قرار ميگيرد.

​

قاب مهاربندي شده

قابهاي مهاربندي شده به طور كل به دو دسته تقسيم بندي ميشود:

• قاب مهاربندي شده هم محور
• قاب مهاربندي شده برون محور

در ادامه ي مقاله درباره هريك به صورت اختصاصي شرح ميدهيم با ما همراه باشيد.

قاب مهاربندي شده هم محور

در اين قاب، محورهاي خنثي در اعضاي مختلف نظير ستون ها، تيرها و اعضاي مهاربندي، در هر گره از يك نقطه ي مشترك باهم تلاقي ميكنند.

اين قابها براي دهانه هاي نسبتا كوچك از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه ميباشد.

قابهاي هم محور مزاياي بسياري دارد كه از جمله ي مهمترين آنها

• ساده بودن اتصالات
• سرعت اجراي قابها
• سختي خوب در برابر بارهاي جانبي

اما استفاده از اين قابها، در مناطق با زلزله خيزي بالا توصيه نميشود.

زيرا عناصر فشار آن از جمله مهاربندها و ستونهاي فلزي در بارهاي تناوبي ضعبف عمل ميكند و بارگذاري و باربرداري مقاومت خود را تا حدود زيادي از دست ميدهند.

اين قاب ها اگرچه مقاومت و سختي خوبي در برابر بارهاي استاتيكي و باد دارد ولي به علت عدم شكل پذيري مناسب از لحاظ جذب انرژي در مقابل بارهاي متناوب زلزله ضعيف عمل مي كنند.

قاب مهاربندي شده برون محور

در اين قاب، مقدار برون محوري قابل توجه بوده و قابل صرف نظر ميباشد. مقداري برون محوري ممكن است در اثر محدوديت هاي فيزيكي موجود شود، اما اين مقدار ناچيز بوده بنابراين از آن صرف نظر ميشود.

در اين سيستم ها به صورت مفصلي و يا گيردار اتصال تيرها به ستونها ممكن ميشود.

قابهاي برون محور شكل پذيري خيلي خوب و سختي جانبي مناسبي دارند.

مزاياي قاب مهاربندي شده

قاب مهاربندي شده در مقايسه با ساير سيستم هاي باربر جانبي از جمله قاب هاي خمشي يا قاب هاي مهاربندي شده معمولي، مهاربندهاي با مقاطع مركب مزايا و معايبي دارد كه برخي از آنها را در ادامه شرح داديم كه عبارتند از:

• نصب قاب هاي مهاربندي شده به علت اجراي اتصالات پيني يا پيچ و مهره اي به ورق هاي اتصال باعث كاهش هزينه هاي اقتصادي و زمان نصب و اجرا ميشود همچنين نظارت بركارهاي جوشكاري در محل را كاهش ميدهد.
• قاب مهاربندي شده در مقايسه با قاب هاي خمشي از الاستيك بالايي برخوردار است كه اين موضوع سبب مقاوم بودن آن در زمين لرزه ميشود.
• مهاربندهاي مقاطع مركب در مقايسه با مهاربندهاي واگرا، ديرتر حالت خميري شده و در رفتار الاستيك سختي جانبي بيشتري دارد.

​

مهاربند يا يادبند

معايب قاب مهاربندي شده

معايب اين قاب ميتوان به موارد زير اشاره كرد كه اين موارد شامل:

ايجاد محدوديت از نقطه نظر معماري در سازه

اين نوع از سيستم مهاربندي مركب نياز به دقت عملي بيشتري در متد طراحي و اجرا نسبت به ساير سيستم هاي باربر جانبي متداول دارد.

انواع بادبند 

بادبندها يا مهاربندها انواع متفاوتي دارند كه شامل:

مهاربند ضربدري

نام ديگر مهاربند ضربدري، همكاربند همگرا ميباشد كه اين مهاربند به صورتي ميباشد كه دو عضو مهاربند به صورت قطري زواياي متقابل يك دهانه را به هم متصل مينمايند.

مهاربند قطري

در اين نوع مهاربند فقط يك قطر داخل چشمه وجود دارد.

مهاربند 7 و 8

در اين مهاربندها، دو عضو مهاربند بر روي يك گره در رو و يا زير تير با يكديگر متقارب ميباشند.

مقايسه دو بادبند 7 و 8 (هم‌محور و بدون‌محور)

بادبندهاي 7 در مقايسه با بادبندهاي 8 از ديدگاه معماران، امكان ايجاد بازشوهاي بزرگتري براي تعبيه پنجره فراهم مياورد.

همچنين بادبندهاي 7 درمقايسه با بادبندهاي 8 از ديدگاه سازه اي مسير انتقال نيرو بيشتر شده و تغيير مكان هاي قاب افزايش ميابد.

استفاده از بادبندگذاري 8 در طبقه ي اول مشكل بازشدن « در» نداريم.

اما استفاده از بادبندگذاري 7 در اولين طبقه دو مشكل وجود دارد كه از جمله:

• محدود شدن فضاي بازشو
• براي اتصال بادبندها به فونداسيون از ورق فولادي بايد استفاده شود.

مهاربند K

در مهاربند K در يك طرف ستون يك جفت مهاربند قرار گرفته و در نقطه اي بر روي ستون يكديگر را قطع ميكنند.

source: مهاربند يا بادبند چيست؟

​